PDF《arkeoloji》

arkeoloji Arkeoloji, kültürlerin geli?imine, ilerleyi?ine ve ??kü?üne ili?kin bilgileri topra¤?n derinliklerinden ??kar?p ge?mi?imize ???k tutan bilimdir.

?lkemizde arkeoloji hala bir geli?im sürecinde. Bu yaz?da arkeolojinin tarih i?indeki geli?imine ve üniversitemizin Arkeoloji ve Sanat Tarihi B?lümü'

nce y?llard?r sürdürülen arkeolojik kaz?lar hakk?nda bilgi vermeye ?al??t?m. belle¤in topra¤a gereksinimi vard?r (Schnapp, 2001, Arkeolojinin Ke?fi, sayfa: 43, Cogito) Ay?e Tu¤cu (Orta Tun? ?a¤? Cilician Painted Ware )

16 arkeolojiyle ger?ek anlamda tan??mam o y?l oldu. Kaz? s?ras?nda benimle ?al??an i??ilerle Ge? Tun? ?a¤?'

na ait tüm bir ??mlek bulmu?tuk. Ben par?ay? tüm ??kard?k diye sevinirken kaz? ba?kan?m?z a?may? ziyarete gelmi?ti ve ??mle¤i g?rüp bana Nas?l bir duygu en son binlerce y?l ?nce dokunulmu? bir serami¤e y?llar sonra ilk senin dokunuyor olman? diye sordu. ??te o zaman anlad?m baz? ?eylerin anla??lmas? i?in ger?ekten de belle¤in topra¤a gereksinim duydu¤unu. Di¤er bir deyi?le, arkeolog olmay?. ?nsan her zaman atalar?n?n b?rakt?¤? izlere kar?? bir ilgi duymu?tur. Bu ilginin ne zamandan beri varoldu¤u bilinmese de, bilinen ilk ?rne¤i M.?. 6. yüzy?lda Babil Kral? Nabonidus'

un kendisinden binlerce y?l ?nce in?a edilen Naram-Sin Tap?na¤?'

n?n bir kat?ndan ba?layarak binan?n temel tu¤las?n? bulana dek kaz?ya devam etmesidir. Buna benzer bir ba?ka ?rne¤i Roma d?neminde g?rmekteyiz. Büyük Roma Kral? Julius Sezar'

?n askerleri, ?talya ve Yunanistan'

da koloniler kurma amac?yla ba?lat?lan seferde, bu b?lgelerde eski ?a¤lara ait bir?ok mezar bulmu? ve bu mezarlardan bulduklar? objeleri yüksek fiyatla Romal? se?kin s?n?fa satm??lard?r. 19. Yüzy?l?n ba?lar?nda insanl?¤?n arkeolojiye bak??? Sezar d?nemindeki bak?? a??s?ndan pek de farkl? de¤ildi. Ger?ekte araziyi ve topra¤? bir kitap gibi okuyan ve ge?mi? zaman?n hikayesini yazan arkeoloji, antika koleksiyoncular?n?n himayesinde yürütülmekteydi. Bu d?nem, binlerce, milyonlarca y?l ?ncesine ait ta? aletlerin, soyu tükenmi? hayvan kemiklerinin bulundu¤u, yani insanl?¤?n ge?mi?ini ilk kez tan?maya ba?lad?¤? d?nemdir. Ba?larda bir hazine av? gibi yürütülen arkeoloji ?al??malar?, 19. yüzy?l?n sonlar?na do¤ru bir bilgi aray??? ve eski ?a¤lara ait belirli sorulara cevap verebilme amac?yla a??lan bir sayfa oldu. Yirminci yüzy?la girdi¤imizde arkeoloji tam anlam?yla bir bilim dal? olarak kabul edildi. Günümüzde yürütülen bir kaz?da arkeologlar?n yan? s?ra jeofizik?iler, zoologlar, botanik?iler, kimyagerler, genetik uzmanlar? yer almaktad?r. Art?k arkeoloji, bulunan materyalleri yorumlay?p, ge?mi?e ve bir anlamda da günümüze ???k tutabilecek tüm bilim adamlar?ndan ve say?s?z alan uzmanl?¤?ndan yard?m alan bir disiplin. ?lkemizde arkeolojik kaz?lar Osmanl? ?mparatorlu¤u zaman?nda farkl? ülkelerin arkeologlar? taraf?ndan yürütülmekteydi. Bunun yan? s?ra topraklar?n?n, tarihin sayfalar?yla dolu oldu¤unun fark?nda olmayan bu hanedan?n, bu hazinelerin nas?l korunmas? gerekti¤ine dair düzgün kanunlar? da yoktu. Türkiye'

de arkeolojik ?al??malar Osman Hamdi Bey zaman?nda ba?lad?, ancak sistemli kaz?lar yapabilmek i?in Atatürk d?nemine kadar beklemek gerekliydi, ?ünkü kaz?larda bulunan tarihi eserlerin korunmas?na dair kanunlar, Atatürk d?neminde ??kart?ld?. Ankara ?niversitesi Dil ve Tarih - Co¤rafya Fakültesi Arkeoloji B?lümü'

nün a??lmas?yla, dünyaca ünlü arkeologlar?n yeti?mesi sa¤land?. ?lerleyen saatlerde kazma, kürek ve el arabas? seslerini i??ilerden birinin s?yledi¤i y?resel türküler süslemeye ba?lar. Sen bu arada g?rdü¤ün ?eyin ?nemini ve hatta ne oldu¤unu anlamaya ?al???p tam bu tür sorulara cevap ararken bir ses seni aniden ba?ka bir bilmeceye y?nlendirir, Patron !!!!... Ge?mi?e dokunmak... Daha ?nce hi? tecrübem olmad?¤? i?in bir a?ma sorumlusunun yan?nda asistan olarak ?al???yordum. Her ne kadar arkeoloji b?lümünde okumu? da olsam, Saat sabah?n 4:30'